Marek Słoń
email: marek.slon@kul.pl
Aktualne zatrudnienie
Ośrodek Badań nad Geografią Historyczną Kościoła w Polsce, KUL, adiunkt
Życiorys naukowy
Studiowałem historię na Uniwersytecie Warszawskim (1986-91), pod kierunkiem prof. Andrzeja Poppe przygotowałem prace magisterską pt. „Życie religijne w późnośredniowiecznym Lwowie”. Następnie podjąłem studia doktoranckie (1993-98) w Instytucie Historii PAN. Pracę doktorską pt. „Szpitale średniowiecznego Wrocławia” obroniłem w 1999 r.; promotorem była prof. Halina Manikowska. Od 1998 r. byłem zatrudniony na pełnym etacie w Instytucie Historii PAN na stanowisku asystenta, a następnie adiunkta i profesora. Lata 2001-2006 były okresem staży zagranicznych: najpierw w Institut für vergleichende Städtegeschichte w Münster (2001, 12 miesięcy, Fundacja Nauki Polskiej), potem w Maison des Sciences de l’Homme w Paryżu (2004, 6 miesięcy, MSH i miasto Paryż) i wreszcie w Max-Planck-Institut für Geschichte w Getyndze (2004-06, 20 miesięcy, Humboldt-Stiftung). Stopień doktora habilitowanego uzyskałem w 2012 r. na podstawie książki „Miasta podwójne i wielokrotne w średniowiecznej Europie”. W 2009 r. przeszedłem z Pracowni Dziejów Społeczeństwa i Kultury Średniowiecznej do Pracowni (potem Zakładu) Atlasu Historycznego, którą kierowałem do 2020 r. W latach 2016-19 byłem Zastępcą Dyrektora instytutu. Na początku 2023 r. podjąłem pracę na KUL.
Zainteresowania naukowe
- historia miast i religijności w średniowieczu,
- kartografia historyczna, dane przestrzenne,
- edytorstwo cyfrowe źródeł historycznych.
Projekty badawcze
- „Szpitale średniowiecznego Wrocławia”, Komitet Badań Naukowych, 1995–1998
- „Hospitäler im Rhein-Maas-Mosel Raum vom 7. bis zum 15. Jh.” Deutsche Forschungsgemeinschaft, Sonderforschungsbereich 235, nr , 5474491, 1997-2002, wykonawca
- „Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI w.”, Narodowy Program Rozwoju Humanistyki, nr 11H 11 004080, 2012–2017
- „Atlas historyczny Polski XVI wieku – dopełnienie serii”, Narodowy Program Rozwoju Humanistyki, nr 1aH 15 0373 83, 2015-2021 – kierownik projektu
- “Ontologiczne podstawy budowy historycznych systemów informacji geograficznej”, Narodowy Program Rozwoju Humanistyki, nr 2bH 15 0216 83, 2016-2019 – wykonawca, ontohgis.pl
- „Historyczna Ontologia Przestrzeni Miejskiej”, Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej, nr PPI / APM / 2019/1/00053 / U / 00001, 2019-2022, wykonawca, urbanonto
- „Internetowy Atlas Polski Niepodległej”, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego – program „Szlakami Polski Niepodległej”, nr 01 SPN 17 0008 18, 2018-2021, wykonawca
- „Atlas historyczny miast polskich: Kalisz”, Narodowe Centrum Nauki, nr 2015/19/B/HS3/00549, 2016-2021, wykonawca
- „Atlas Historyczny Polski 2.0”, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego – program „Społeczna odpowiedzialność nauki”, nr SONP/SP/466930/2020, lata 2020–2022, wykonawca
Działalność organizacyjna (aktualna)
- Komisja Geografii Historycznej, Polskie Towarzystwo Historyczne – członek komisji
- „Studia Źródłoznawcze” – członek redakcji
- „Studia Geohistorica” – członek redakcji
- „Atlas Źródeł i Materiałów do Dziejów Dawnej Polski” – redaktor naczelny
Publikacje (wybór)
1. Szpitale lwowskie w wiekach średnich, „Przegląd Historyczny” 85, 1994, z. 3, s. 221–237; tłum. ang.: Hospitals in the City of Lvov in the Middle Ages, „Acta Poloniae Historica” 75, 1997, s. 5–25.
2. Średniowieczne rachunki szpitali wrocławskich, „Kwartalnik Historyczny” 105, 2, 1998, s. 17–32.
3. Szpitale średniowiecznego Wrocławia, Warszawa 2000 [druk 2001]; tłum. niem.: Die Spitäler Breslaus im Mittelalter, Warszawa 2001.
4. Szpital a starość w średniowiecznym Wrocławiu, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 59, 1999, s. 13–32; tłum. ang.: Hospital and old Age in late-medieval Wrocław, „Acta Poloniae Historica” 84, 2001, s. 31–52.
5. Zwischen Wucher und Seelenheil. Rentenmarkt und städtische Religiosität im spätmittelalterlichen Breslau, „Quaestiones Medii Aevii Novae” 7, 2002, s. 145–176.
6. „Kein stat findt man der gelich”. Zur vergleichenden mittelalterlichen Spital- und Stadtgeschichte: Polen – Rhein-Maas-Raum, „Vierteljahrsschrift für Sozial- und Wirtschaftsgeschichte” 92, 2005, s. 253–273.
7. Mittelalterliche Neustadtgründungen als wirtschaftliche Investition: das Beispiel Göttingen, „Concilum Medii Aevi” 8, 2005, s. 127–144.
8. Dlaczego tylko jeden Wrocław? Próba porównania rozwoju aglomeracji miejskich Wrocławia, Pragi, Krakowa i Poznania, w: Sociální svět středovekého mesta, red. M. Nodl, Praga 2006, s. 119–131; [tłum. niem.:] Warum nur ein Breslau? Versuch eines Vergleichs der Entwicklung der Städte Breslau, Prag, Krakau und Posen, w: Breslau und Krakau im hohen und späten Mittelalter. Stadtgestalt – Wohnraum – Lebensstil, red. Eduard Mühle, Böhlau Verlag, Kolonia–Weimar–Wiedeń 2014, s. 9–25.
9. Fundatio civitatis. Program fundacyjny procesu lokacyjnego na przykładzie Wrocławia, Krakowa i Poznania, w: Procesy lokacyjne miast w Europie Środkowo-Wschodniej, red. C. Buśko, M. Goliński, B. Krukiewicz, Wrocław 2006, s. 227–245; tłum. niem: Fundatio civitatis. Städtische Lokation und kirchliches Stiftungsprogramm in Breslau, Krakau und Posen, w: Rechtsstadtgründungen im mittelalterlichen Polen, red. Eduard Mühle, Böhlau Verlag, Kolonia–Weimar–Wiedeń 2011, s. 107–126.
10. [wraz z z F. Bianchi] Le riforme ospedaliere del Quattrocento in Italia e nell’Europa Centrale, „Ricerche di storia religiosa e sociale”, n.s., 69, 2006, s. 7–45.
11. Sukiennictwo w Europie Środkowej i wrocławskie Nowe Miasto, „Sobótka” 61, 2006, z. 2, s. 211–223; tłum. niem.: Mitteleuropäische Wollweberei und die Breslauer Neustadt, „Jahrbuch der Schlesischen Friedrich-Wilhelms-Universität zu Breslau” 47, 2006, s. 199–214.
12. Altstadt, Neustadt, Schadegard. Zu den drei Stadtgründungen in Stralsund, „Hansische Geschichtsblätter” 125, 2007, s. 45–62.
13. Spitäler in der Kirchenprovinz Gnesen im Mittelalter, „Mitteilungen des Instituts für Österreichische Geschichtsforschung” 115, 2007, z. 3–4: „Themenschwerpunkt Europäische Spitäler”, s. 209–233.
14. [wraz z z U. Sowiną] Die Badestube des Heilig-Geist-Spitals zu Breslau, w: Quellen zur europäischen Spitalgeschichte in Mittelalter und Früher Neuzeit. Sources for the history of hospitals in medieval and early modern Europe, Bohlau Verlag, Wiedeń 2010, s. 563–580.
15. Religijność komunalna w Europie Środkowej późnego średniowiecza, w: Zbožnost středověku, red. M. Nodl, („Colloquia Mediaevalia Pragensia”, 6), Praga 2007, s. 9–21.
16. Entrate stabili in un’economia instabile. Le strategie economiche degli ospedali dell’Europa centrale nel Medioevo: l’esempio di Breslavia, w: Le interazioni fra economia e ambiente biologico nell’Europa preindustriale, secc. XIII–XVIII. Economic and biological interactions in pre-industrial Europe from the 13th to the 18th centuries. Atti della „Quarantunesima settimana di studi”, 26–30 aprile 2009, a cura di Simonetta Cavaciocchi, Firenze University Press, Florencja 2010, s. 423–436.
17. Miasta podwójne i wielokrotne w średniowiecznej Europie, „Monografie Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej. Seria Humanistyczna”, Wydawn. Uniw. Wrocławskiego, Wrocław 2011, ss. 742.
18. L’influence de Hambourg sur le développement des villes de l’espace baltique: l’exemple des villes doubles, w: De la mer du Nord a la mer Baltique. Identités, contacts et communications au Moyen Âge, red. Alban Gautier, Sébastien Rossignol, Institut de Recherches Historiques du Septentrion, Centre de Gestion de l’Édition Scientifique, Villeneuve d’Ascq 2012, s. 221–230.
19. Atlas historyczny Polski. Rejestry poborowe województwa kaliskiego w XVI w., pod red. Marka Słonia, Instytut Historii PAN 2015 /Atlas Źródeł i Materiałów do Dziejów Dawnej Polski, nr 2/.
20. Pryncypia edytorstwa źródeł historycznych w dobie rewolucji cyfrowej, „Studia Źródłoznawcze” 53, 2015, s. 155–161.
21. Sine initio et sine fine. Edycja źródła jako proces zawsze otwarty, w: Editiones sine fine, t. 1. pod red. Krzysztofa Kopińskiego, Wojciecha Mrozowicza, Janusza Tandeckiego, Tow. Naukowe w Toruniu, Uniw. Mikołaja Kopernika, Toruń 2017, s. 131–141.
22. [Wraz z: Michał Słomski] Edycje cyfrowe źródeł historycznych, w: Jak wydawać teksty dawne, pod red. Karoliny Borowiec, Doroty Masłej, Tomasza Miki, Doroty Rojszczak-Robińskiej, Staropolskie Spotkania Językoznawcze 2, Poznań 2017, s. 65–84.
23. [Oprac.] The Court Records of Wschowa (1495–1526). Digital Edition, „Studia Geohistorica” 6, 2018, s. 206–219, pod red. M. Słonia i U. Zachary-Związek, oprac. A. Borek, W. Brzeziński, M. Gochna, E. Kalinowski, J. Karczewska, P. Klint, K. Rábai, M. Słomski, M. Słoń, K. Szuba, U. Zachara-Związek, T. Związek, http://www.atlasfontium.pl/index.php?article=wschowa [data dostępu: 27.11.2018].
24. [Wraz z: Arkadiusz Borek, Tomasz Związek, Michał Słomski, Michał Gochna, Grzegorz Myrda] Technical and methodological foundations of digital indexing of medieval and early modern court books, “Digital Scholarship in the Humanities”, 35 (2020), 2, s. 233–253.
25. The Origins of Kazimierz (Outside Cracow) Traced in Sandomierz, „Acta Poloniae Historica” 119, 2019, s. 83–99.
26. Historischer Atlas von Polen 1880–2020: Die Geschichte einer Idee, „Zeitschrift für bayerische Landesgeschichte“, 83, 2020, s. 277-286
27. Ziemie polskie Korony w drugiej połowie XVI wieku. Wydanie zbiorcze, cz. 1: Mapy, plany, cz. 2: Komentarz, indeksy, red. Marek Słoń, IH PAN, Warszawa 2021 (Atlas historyczny Polski. Mapy szczegółowe XVI wieku. Wydanie zbiorcze serii, red. Marek Słoń, Henryk Rutkowski (tłum. ang.: Polish Lands of the Crown in the Second Half of the Sixteenth Century, Part 1: Maps, Plans, Part 2: Commentary, Lists, eds. Marek Słoń, Katarzyna Słomska-Przech, IH PAN, Warszawa, 2021 (Historical Atlas of Poland. Detailed Maps of the Sixteenth Century. Collective Edition of the Series, eds. Marek Słoń, Henryk Rutkowski)
28. Prace nad polskim geoportalem historycznym, w: Od Słownika geograficznego Królestwa Polskiego do map topograficznych Wojskowego Instytutu Geograficznego, pod red. Tadeusza Epszteina, Warszawa 2021, s. 17-20.